30.04.2020 r. Latarnik- arcydzieło kompozycji.

Temat: Latarnik- arcydzieło kompozycji.

Na dzisiejszej lekcji

• Utrwalisz wiedzę na temat kompozycji noweli
• Dokonasz analizy elementów konstrukcji utworu
• Odczytasz znaczenia przenośne 
• Wskażesz cechy noweli w utworze

1. Schemat budowy zdarzeń w Latarniku  - zapisz do zeszytu informacje podane poniżej!

Ekspozycja- zaginięcie poprzedniego latarnika  /opowieść narratora/

Zawiązanie akcji  - rozmowa z Falconbridge’em

Rozwój zdarzeń  - pierwszy dzień w latarni, stopniowa izolacja, wycofywanie się latarnika z  życia

Punkt kulminacyjny  - otrzymanie paczki z książkami, lektura Pana Tadeusza

Rozwiązanie akcji - nagłe „przebudzenie” bohatera, przypomnienie o związkach z ojczyzną, ostatni  dzień na wyspie, rozmowa ze strażnikiem Johnsem

Epilog/puenta/ - opuszczenie latarni przez Skawińskiego, odpłynięcie na statku

Zapamiętaj!

Wątek – część składowa fabuły utworu, ciąg zdarzeń połączonych układem przyczynowo- skutkowym, skupionych wokół jednej postaci lub grupy osób.

Nowela Henryka Sienkiewicza to utwór jednowątkowy. Akcja Latarnika związana jest z postacią Skawińskiego.

O losach Skawińskiego dowiadujemy się z retrospekcji /przywołanie wcześniejszych zdarzeń/. Pełni ona różne funkcje. 

• wzbogacenie, zwolnienie akcji
•  rozszerzenie czasu fabuły
•  nakreślenie tła zdarzeń
• ujawnienie dodatkowych informacji
• zapoznanie czytelnika z przeszłością bohatera (wzbogacenie obrazu postaci)

 Narrator

• jest obiektywny, trzecioosobowy

• nie należy do świata przedstawionego
• wszechwiedzący (zna przeszłość, myśli bohatera)
• emocjonalnie jest bliski bohaterowi
• przyjmuje czasem jego punkt widzenia (np. obrazy z pogranicza jawy i snu)
• tłumaczy  przeżycia Skawińskiego
• ujawnia swoje emocje

Duża część narracji poświęcona jest analizie i próbie opisania psychicznego stanu bohatera. Narrator relacjonuje wpływ bodźców zewnętrznych na psychikę postaci- podaj przykłady z utworu, które tego dowodzą.

Opisy pejzażu mają charakter subiektywny, wiążą się mocno z psychiką bohatera, jego przeżyciami, są dopełnieniem „wewnętrznego krajobrazu” – podaj przykłady.

Latarnik to metafora polskiego losu /zapisz w zeszycie informacje podane poniżej/.

• Odwołuje się do doświadczeń wielu Polaków, którzy musieli opuścić ojczyznę po powstaniu
   i spędzili życie na emigracji
•  Podejmuje problem poczucia polskości, budowania swojej tożsamości z dala od ojczyzny
•  Wszystko, co spotyka Skawińskiego, jest symbolem losu polskich wygnańców (motyw „mściwej ręki” ścigającej go po całym świecie, nieszczęścia,  przeciwności losu)
• Utwór niesie nadzieję (niezłomność postawy Polaków wygnańców)
•  Jest wyrazem wiary w niezwykłą moc literatury, która ma realny wpływ na życie ludzi

Miłego weekendu:)