Wielkanoc jest świętem ruchomym, przypada więc co roku w inne dni pomiędzy 22 marca a 25 kwietnia. Wielki tydzień rozpoczyna Niedziela Palmowa upamiętniająca uroczysty wjazd Jezusa do Jerozolimy. Palmy, którymi Żydzi go witali, zastąpiliśmy gałązkami wierzby, która w symbolice Kościoła jest znakiem zmartwychwstania, przybranymi kwiatami i ziołami. W różnych regionach Polski są one albo skromniejsze, albo też bardzo okazałe.
Sposoby na pisanki
Jajko uważane jest za symbol odradzającego się życia, a podczas tego święta za symbol zmartwychwstania Chrystusa. Zdobić, czyli pisać jaja można na wiele sposobów. W Wielkopolsce zwyczajowo robiło się kraszanki - barwiło się jaja na jeden kolor. Korzystano przy tym tylko z barwników naturalnych, np. gotowało się jajka w łupinach cebuli - barwią skorupkę na rozmaite odcienie brązu lub z liśćmi młodej pokrzywy, która nadaje skorupce kolor zielony. Po okraszeniu warto je natrzeć oliwą, wtedy kolor nabierze głębi. Bardziej ozdobna jest technika batikowa, czyli pisanie woskiem. Szpileczką wbitą w patyczek nanosimy rozgrzanym pszczelim woskiem rozmaite wzorki na skorupkę jaja.
Potem albo barwimy jaja naturalnie, albo zanurzamy je w gorących farbach. Nieco inna technika, to rysowanie przepalonym woskiem - otrzymujemy go podgrzewając tak długo, aż ściemnieje - na zabarwionym wcześniej jaju. Możemy też robić drapanki - barwioną skorupkę drapiemy ostrym narzędziem w rozmaite wzory .
Dzielenie się jajkiem
W Wielką Sobotę tradycyjnie święcimy w kościołach potrawy, które następnego dnia zjemy podczas uroczystego śniadania wielkanocnego w pierwszy dzień świąt.
„Święconkę” przygotowuje się w koszyku, ozdobionym bukszpanem i baziami. Jego zawartość różni się w zależności od rejonu Polski. Najczęściej wkładamy do niego: ugotowane jaja lub pisanki, kiełbasę, szynkę, chleb, ciasto, baranka z masła, cukru, czekolady lub chleba, chrzan oraz sól. Trzykrotne obejście domu ze święconką gwarantowało odpędzenie złych mocy. W mieszkaniu można trzy razy okręcić się z nią wokół siebie.
W Niedzielę Zmartwychwstania po mszy rezurekcyjnej zasiadamy do śniadania świątecznego, które rozpoczynamy od podzielenia się święconym jajkiem i poświęconymi produktami.
Śmigus dyngus
Prócz pisanek i święconki, to najbardziej znany zwyczaj wielkanocny nawiązujący do pogańskich rytuałów związanych ze świętem wiosny. Polewanie wodą, a dawniej także chłostanie gałązkami brzozowymi symbolizowało oczyszczenie, obmycie z grzechów. Te panny, które najbardziej oblano miały największe powodzenie.
W lany poniedziałek w niektórych regionach Polski do dziś popularne są również pochody przebierańców - zwyczaj podobny do orszaku bożonarodzeniowych kolędników. W Poznaniu od lat urzędują w tym dniu Żandary. Główne ich postacie to: baba, dziad, kominiarz i ksiądz.
Oczywiście do tradycji wielkanocnych zaliczyć trzeba także specjalne wypieki „bab wielkanocnych”, różnego rodzaju ciasta i mazurki.